Ceny mieszkań w Polsce nie są małe, dlatego też coraz więcej osób decyduje się na wynajem. To samo działa w obie strony, gdyż przybywa także właścicieli, którzy wynajmują swoje mieszkania. Co zrobić, kiedy pojawi się konflikt pomiędzy lokatorem a właścicielem? W jakim stopniu jest chroniony ten pierwszy, a w jakim ten drugi?

Aktualne przepisy prawne sprawiają, że najemca jest w zdecydowanie lepszej sytuacji niż właściciel. Jednak nie da się ukryć, że to właśnie właściciel wiele ryzykuje decydując się na wynajęcie mieszkania zupełnie obcym osobom. Ryzyko jest duże – lokatorzy mogą przestać płacić czynsz, a koniec końców ich eksmisja może okazać się niemożliwa. Kolejnym ryzykiem jest możliwość zniszczenia rzeczy w mieszkaniu, jak również samego mieszkania.

W przypadku, kiedy najemca zwleka z opłatą za mieszkanie, czyli jest dłużnikiem, właściciel ma prawo wypowiedzieć umowę dopiero po trzech miesiącach nie płacenia czynszu. Nie jest to sytuacja komfortowa dla właściciela, gdyż nie tylko nie otrzymuje on pieniędzy, ale i nie może dysponować swoim lokalem. Zanim jednak miną te trzy miesiące, właściciel musi dostarczyć najemcy pismo, w którym wyznacza dodatkowy termin na spłatę zadłużenia. Cały proces wypowiedzenia najemcy umowy może przeciągnąć się do prawie pół roku.

Kolejnym typem najemcy, którego właściciel chciałby się pozbyć jest taki, który dokonuje zniszczeń w mieszkaniu, nie szanuje pozostawionych np. mebli czy sprzętu. Dodatkowo taki lokator może zakłócać porządek w budynku. W takim przypadku właściciel powinien upomnieć go na piśmie.

Co zrobić w przypadku, kiedy najemca, początkowo osoba pracująca i płacąca czynsz, traci pracę i nie będzie miała możliwości dokonywać płatności? Tutaj sprawa wygląda lepiej dla właściciela, którego nie interesują sprawy życiowe najemcy. Właściciel może wypowiedzieć umowę najmu, a sąd może takiego najemcą eksmitować, z tymże, w przypadku kiedy taki najemca jest osobą bezrobotną, przyznaje mu prawo do lokalu socjalnego. Eksmisja dokonywana jest dopiero w momencie, kiedy taki lokal jest przyznany.

Zdarzyć się również może, że najemcy, którzy nie płacą czynszu, są rodziną z dzieckiem lub też spodziewają się dziecka. Po trzech miesiącach nie uiszczania czynszu właściciel daje kolejny miesiąc na uiszczenie zaległości oraz ostrzega o wypowiedzeniu umowy. Kiedy to nie skutkuje, właściciel wypowiada umowę na miesiąc naprzód oraz wzywa najemców do opróżnienia i wydania lokalu. Jeśli to nie skutkuje, sprawa trafia do sądu. Sąd orzeka eksmisję oraz przyznaje rodzinie z dzieckiem prawo do lokalu socjalnego. Najemcy w tym momencie muszą opłacić odszkodowanie z tytułu zajmowania lokalu nie posiadając do niego tytułu prawnego.

Dobrym sposobem jest zawarcie w umowie informacji o lokalu zastępczym, co może w późniejszym etapie ułatwić ewentualną eksmisję niechcianych lokatorów.