Niezgodne ze stanem faktycznym informacje zawarte w księdze wieczystej nieruchomości mogą spowodować, że sąd nałoży na nas karę finansową. Gdy staniemy się właścicielami nieruchomości, to jesteśmy zobowiązani niezwłocznie zaktualizować informacje zawarte w rejestrze.

Księga wieczysta to dokument, w którym zawarte są szczegółowe dane na temat nieruchomości. Znajdziemy w niej informacje dotyczące rodzaju, lokalizacji oraz powierzchni nieruchomości gruntowej. W przypadku lokali w księdze wieczystej znajdziemy również informacje o ich przeznaczeniu, liczbie pomieszczeń czy powierzchni użytkowej.

W kolejnych działach księgi wieczystej zamieszczone są dane właściciela nieruchomości, prawa, roszczenia i ograniczenia ciążące na nieruchomości, np. umowa dożywocia lub służebności. W ostatnim dziale znajdują się zapisy odnośnie hipoteki, jeśli dana nieruchomość została nią obciążona na rzecz banku lub innej osoby.

Rejestr ksiąg wieczystych prowadzony jest przez właściwy sąd rejonowy. Dostęp do niej jest bezpłatny i każdy może zapoznać się z jej zawartością przez internet. Wystarczy jedynie znać numer odpowiedniej księgi wieczystej.

Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych

Niezwykle ważne jest, aby informacje zawarte w księdze wieczystej były aktualne. Na jej podstawie sporządzane są między innymi akty notarialne przy zawieraniu umowy kupna-sprzedaży nieruchomości. Księga wieczysta jest też podstawowym dokumentem analizowanym przez sąd w przypadku sporów o prawa własności nieruchomości, przy podziale majątku oraz w sprawach spadkowych.

Obowiązuje zasada, że ograniczone prawa rzeczowe wpisane do księgi wieczystej mają pierwszeństwo przed prawami niewpisanymi do niej. Zawsze zakłada się, że stan prawny księgi wieczystej jest zgodny ze stanem faktycznym, co jest istotne przy zawieraniu umów i w trakcie rozpraw sądowych.

Ponieważ księgi wieczyste objęte rękojmią wiary publicznej, to w razie stwierdzenia niezgodności zapisów zawartych w księdze, a stanem faktycznym, sądy rozstrzygają na korzyść osób, których prawa były ujawnione w księdze wieczystej.

Kiedy musimy zaktualizować zapisy?

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami wpisu własności do księgi wieczystej musimy dokonać niezwłocznie po tym, jak staniemy się właścicielem nieruchomości. W przypadku zakupu nieruchomości obowiązek ten spełniany jest zazwyczaj zaraz po zawarciu umowy. Nie zawsze jednak pamiętamy, aby spełnić ten obowiązek w przypadku umowy darowizny lub po odziedziczeniu nieruchomości.

Jakie konsekwencje mogą grozić?

W przypadku stwierdzenia przez sąd rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w księdze wieczystej a faktycznym stanem prawnym nieruchomości może zostać na nas nałożona kara w wysokości nawet 10 tys. zł. Zazwyczaj dzieje się tak w przypadku rażących zaniedbań, które zostają zauważone w trakcie prowadzenia postępowania sądowego.

Ponieważ przepisy nie precyzują, w jakim terminie po zajściu czynności cywilno-prawnej jesteśmy zobowiązaniu złożyć wnioskiem o aktualizację wpisu, przyjmuje się, że powinniśmy to zrobić w najkrótszym terminie, bez niepotrzebnej zwłoki. Sądy nie każą jednak z automatu wszystkich, którzy nie dokonają aktualizacji w ciągu kilku tygodniu czy nawet miesięcy po tym, jak zostaną właścicielem nieruchomości.