W 2019 roku wejdzie w życie ustawa uwłaszczeniowa. Na jej podstawie nastąpi automatycznie przekształcenie użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi.

Ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów została 20 lipca przyjęta przez Sejm, a następnie podpisana przez prezydenta. Właściciele domów i mieszkań będą mogli dzięki niej sporo zyskać korzystając z bonifikaty. Wejście w życie nowych przepisów oznacza, że wszyscy właściciele domów i mieszkań staną się właścicielami gruntów, na których położone są ich nieruchomości, a z których korzystali do tej pory na podstawie użytkowania wieczystego. Ustawa obejmie tylko te grunty, na których stoi dom jednorodzinny lub budynek wielorodzinny, w których co najmniej jeden lokal ma wyodrębnioną własność. Czy zmiana ta wpłynie na ceny nieruchomości?

Ustawa a rynek nieruchomości

Osoby, które po wejściu w życie ustawy uwłaszczeniowej staną się właścicielami gruntów, będą musiały uiszczać opłatę za nabycie prawa własności. Opłaty naliczane będą w formie rat rocznych przez 20 lat, a ich wysokość ustalona zostanie według stanu na dzień 1 stycznia 2019 r. Opłaty będą mogły być waloryzowane przez samorządy, z uwzględnieniem jednak wskaźników ogłaszanych przez GUS. Nowi właściciele będą mogli uiścić opłatę uwłaszczeniową jednorazowo, wówczas przysługiwać im będzie prawo do skorzystania z bonifikaty. W pierwszym roku wyniesie ona 60 % i będzie spadać o 10 % w każdym kolejnym roku. Wysokość bonifikaty na gruntach należących do samorządów ustalana będzie przez rady gmin i powiatów. Jeśli na gruncie objętym użytkowanie wieczystym znajdować się będą budynki mieszkalne i komercyjne, wówczas przekształcenie obejmie całą działkę, z tym że przedsiębiorcom nie będzie przysługiwała możliwość korzystania z bonifikaty.

Nowelizacja dotknie deweloperów, którzy zakończą swoje inwestycje już w 2019 roku. W chwili oddania przez nich budynku do użytkowania, dojdzie bowiem do uwłaszczenia. Może to jednak skutkować dużym obciążeniem dla dewelopera, szczególnie jeśli budowa miała miejsce w najatrakcyjniejszych lokalizacjach, gdzie ceny gruntów są najwyższe. Przekształcenie we własność jest rodzajem pomocy publicznej dla inwestora, z tym że jej wysokość nie może przekroczyć 200 000 euro. Jeśli kwota ta będzie wyższa, wówczas firma deweloperska będzie musiała zapłacić nadwyżkę. Pieniądze te trafią do Skarbu Państwa. Przez nieprecyzyjne przepisy może dojść do sytuacji, w której deweloper będzie musiał zapłacić drugi raz za działkę, którą już kupił.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawił przykładowe szacunki, które pokazują, że jeśli wartość gruntu w użytkowaniu wieczystych była wyceniona na 6 mln zł, to po wejściu w życie ustawy uwłaszczeniowej deweloper będzie musiał zapłacić dodatkowe 4 mln zł. Z pewnością tak wysokie dodatkowe koszty po stronie dewelopera nie pozostaną bez wpływu na ceny mieszkań, które w takiej sytuacji mogą znacznie wzrosnąć.

Resort rozwoju uspokaja jednak, że taka interpretacja nowych przepisów jest błędna i koszty takie w rzeczywistości nie wystąpią.