Jak wynika z badania Otodom, jedynie 24% młodych mieszkających ze swoimi rodzicami, w obecnej sytuacji gospodarczej, wierzy w szansę na otrzymanie kredytu hipotecznego. Wciąż jednak ok. 40% z tzw. gniazdowników patrzy w przyszłość z optymizmem, licząc na zmiany na rynku i ewentualną pomoc w sfinansowaniu własnego lokum.

Według danych Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound), 42% młodych Europejczyków w wieku 25-29 lat oraz 20% z przedziału 30-34 lat wciąż mieszka z rodzicami. Różnice pomiędzy poszczególnymi krajami są jednak znaczące. Zaledwie 2% młodych pracujących Finów i Szwedów mieszka w domu rodzinnym. Po drugiej stornie tego bieguna znajdują się Chorwaci, gdzie 65% osób w wieku 25-34 lata mieszka z rodzicami.

Polska w zestawieniu plasuje się powyżej średniej unijnej, gdyż w 2022 r. 42% młodych, pracujących Polaków w wieku 25-34 lata, wciąż mieszkało w domu rodzinnym. Według GUS, polskich gniazdowników jest 1,7 mln, z czego 63% jest aktywnych zawodowo. Wśród głównych powodów mieszkania z rodzicami, 38% ankietowanych wskazało na trudności finansowe, a 35% widzi w tym możliwość zaoszczędzenia.

Z raportu wynika, że średni wiek, w którym młodzi wyprowadzają się z domu, w Polsce wynosi nieco ponad 27 lat, przy czym 2 lata temu było to 28,2. Dla porównania wiek ten dla młodych Finów to 21.

Czy gniazdownicy planują pójście na swoje?

Według danych GUS, cytowanych przez raport Otodom, na przełomie lat 2018-2022, liczba gniazdowników w Polsce zmalała o 300 tys. osób. Autorzy badania Eurofund, wysoki odsetek młodych mieszkających z rodzicami tłumaczą też silnymi więzami rodzinnymi w krajach Europy Południowej i Wschodniej. Ponadto bardzo słabe wsparcie ludzi na rynku mieszkaniowym ze strony rządu powoduje, iż ten odsetek jest dodatkowo wyższy.

Inny raport Otodom „Szczęśliwy dom. Mieszkanie na osi czasu”, wskazuje, że stały kontakt z bliskimi jako powód “gniazdowania” wskazało 34% ankietowanych. 47% osób w wieku 25-34 ma mieszkać z rodzicami z wyboru, a nie ze względu na złą sytuację finansową. Natomiast 50% chciałoby się wyprowadzić, kiedy to tylko stanie się możliwe.

Polska liderem cenowym w Europie

Autorzy raportu dodają, iż według Eurostatu Polska jest obecnie liderem wzrostu cen lokali mieszkalnych w Europie. Podczas gdy w krajach takich jak Niemcy, Francja czy Włochy ceny rysują się sinusoidalne, u nas rosną one niemal nieprzerwanie od ponad 10 lat.

Zgodnie z danymi przedstawionymi przez Otodom Analytics, średnia stawka za mkw mieszkania w Warszawie to 17,5 tys. zł, w Krakowie już blisko 16 tys. zł. Najtańsza wydaje się Łódź – 11 tys. zł. Należy też dodać, iż w niektórych miastach mieszkania z drugiej ręki są droższe od tych nowych, jak np. w Warszawie, gdzie średnia cena lokalu na rynku wtórnym wynosi 18,5 tys. za mkw, czyli o 1 tys. więcej niż na rynku pierwotnym.

Jak podkreślają specjaliści, że choć programy takie jak “Kredyt na Start” zwiększają szansę wielu młodych ludzi na własne mieszkanie, to sytuację może jedynie uzdrowić długoterminowa i przemyślana polityka mieszkaniowa państwa.