Spadki cen mieszkań mogą dziś zauważyć nie tylko, analitycy, ale i osoby przeglądają portale z ogłoszeniami. Trend ten jednak obecnie ocenia się tylko na podstawie stawek ofertowych, a nie rzeczywistych. Uruchomienie portalu z cenami transakcyjnymi wciąż odsuwa się w czasie. Projekt, który wprowadza w życie to ważne źródło informacji, miał zostać przyjęty w ostatnich trzech miesiącach zeszłego roku. Ministerstwo Rozwoju i Technologii ogłosiło jednak, że zgłoszone uwagi wymagają wprowadzenia zmian w portalu.

Prace nad portalem wciąż trwają

Już w połowie września 2024 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt powołania witryny DOM i prace nad nią weszły w fazę konsultacji społecznych oraz finalnych uzgodnień. Obecnie pojawiają się zapowiedzi, że portal będzie gotowy w drugim kwartale 2025 roku.

Resort rozwoju deklaruje, że są już wypracowane automatyczne kanały łączności z podmiotami, które mają zgłaszać informacje o transakcjach rejestrowanych na stronie. Należą do nich banki oraz developerzy. Dzięki temu cały proces uda się zakończyć szybciej. Jednak Portal DOM, który ma działać pod nadzorem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, będzie mógł zaistnieć dopiero po 20 miesiącach od wejścia w życie ustawy.

Pierwotnie na konsultacje projektu miało wystarczyć 21 dni. Gdyby tak się stało, projekt zostałby przyjęty przez Radę Ministrów w IV kwartale 2024. Jak już wspominaliśmy, cały proces opóźniły przede wszystkim uwagi zgłoszone po konsultacjach. Niedociągnięcia, nad którymi pracują obecnie urzędnicy, dotyczą przede wszystkim rejestracji transakcji na polskim rynku nieruchomości. W związku z tym nowy termin przyjęcia projektu to II kwartał 2025 roku.

Po co nam portal DOM?

Według uzasadnienia projektu ustawy portal z cenami transakcyjnymi będzie sporą pomocą dla osób chcących kupić mieszkanie. Ich pozycja negocjacyjna na pewno stanie się mocniejsza, gdy będą mieli dostęp do aktualnych i sprawdzonych stawek z aktów notarialnych. Witryna ta przyda się też z pewnością instytucjom publicznym, odpowiedzialnym za wsparcie sektora mieszkaniowego.

W oczekiwaniu na portal DOM zmienia się powoli sytuacja cenowa w segmencie mieszkań. Rosnąca podaż i osłabienie popytu powinno przełożyć się na spadki cen ofertowych i transakcyjnych. Korekty w dół przychodzą jednak wolno i dopiero w listopadzie 2024 stały się bardziej wyraźne. W tym okresie stawki pojawiające się w ogłoszeniach były niższe niż w październiku w 10 z 17 największych miast. Skutkiem tego średni wzrost cen ofertowych w całym 2024 zatrzymał się na poziomie około 8%. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że w 2023 był on na poziomie 16% porównując rok do roku, zmiana jest bardzo duża. Być może już w 2025 będziemy mogli obserwować to zjawisko jeszcze uważniej, mając do dyspozycji tak pożyteczne narzędzie jak portal DOM. Będzie to bowiem pierwszy w Polsce rejestr stawek, jakie pojawiają się nie w ofertach, a w katach notarialnych i na umowach kupna-sprzedaży.