Epidemia korona wirusa wpłynęła nie tylko na mieszkaniówkę, ale również rynek nieruchomości transakcyjnych.
Według szacunków ekspertów firmy Savills wartość transakcji inwestycyjnych w Polsce może wynieść 5,5 mld euro. W takiej sytuacji spadek w stosunku do roku ubiegłego wyniesie 30%.
Główną przyczyną jest głównie stagnacja w branżach hotelarskiej, usługowej i handlowej.
Brak możliwości prowadzenia biznesu wpływa bezpośrednio na zainteresowania przestrzeniami komercyjnymi. Duże zamieszanie w tym sektorze spowodowała również zmianą sposobu pracy. Obecny system pracy zdalnej utrzymuje się w różnym natężeniu od kilku miesięcy. W niektórych miesiącach liczba wykorzystanych przestrzeni biurowych wynosiła poniżej 20 procent.
Wiele wskazuje na to, że przyjęty system pracy zdalnej lub systemu hybrydowego może być wykorzystywany przez firmy przez kolejne miesiące. Niektóre z firm, w związku z optymalizacją kosztów, mogą zdecydować się na takie rozwiązanie na stałe.
Dostrzeżono natomiast dwa nowe sposoby wykorzystania przestrzeni biurowych. Jednym z nich jest tzw. hot desking, czyli zmniejszenie ilości biurek przypisanych do poszczególnych pracowników.
Druga tendencja dotyczy natomiast podnajmu przez najemców niewykorzystanych przestrzeni biurowych innym firmom. Według szacunków, w Warszawie podnajmowano 100 000 m2 powierzchni biurowych.
Powyższe prognozy dotyczą jednak głównie prywatnego sektora biznesowego. Inaczej jest w przypadku organizacji publicznych, w których rozwiązania pracy zdalnej oraz hybrydowej są wykorzystywane mniej chętnie. W przyszłym roku prognozowany jest wzrost znaczenia sektora publicznego na rynku nieruchomości komercyjnych.
Już w tym roku udział skarbu państwa w wynajmie przestrzeni biurowych w stolicy wyniósł ¼ wszystkich transakcji.
Największą popularnością cieszą się przestrzenie magazynowe
Straty, które w ostatnim czasie poniósł sektor nieruchomości komercyjnych, nie dotyczą przestrzeni magazynowych. Wraz ze zwiększeniem popularności zakupów online i wzrostem sektora ecommerce, wzrosła wartość transakcji inwestycyjnych na rynku magazynowym. Do września wyniosła 1,8 mld euro, co w porównaniu do pierwszych trzech kwartałów zeszłego roku oznacza 200% wzrost. Wartości transakcyjne związane z przestrzeniami magazynowymi stanowią prawie połowę wszystkich transakcji zawartych w sektorze nieruchomości komercyjnych.
Według szacunków aktywność w tym sektorze ma dalej się rozwijać.
Nie tylko covid
Obecnie na rynek nieruchomości komercyjnych wpływa głównie epidemia koronawirusa i jej następstwa. Według ekspertów w najbliższych latach istotny może być jedna inny czynnik – ESG, który w tłumaczeniu wyjaśnić można jako środowisko, społeczna odpowiedzialność i ład korporacyjny. Environmental, Social and Corporate Governance dotyczy zmiany stylu życia, związanego z większą świadomością ekologiczną, a także transformacji pokoleniowych i technologicznych.
Zmiany w sposobie pracy, kupowania czy spędzania wolnego czasu przełożą się bezpośrednio na rynek nieruchomości, w tym przestrzenie komercyjne.
Najnowsze komentarze